Türkiye’de insan haklarına dair ihlallerin bir kolunu da inanç özgürlükleri oluşturmaktadır. Etnik ve dinsel çeşitlilik ülkemizin imajı söz konusu olduğunda “sosyal-kültürel zenginlik” olarak sunuluyor. Ancak bu zenginliği oluşturan toplumların ve bireylerin inanç haklarına ilişkin ayrımcılıklara nihai çözümler getirilmiyor.
Ülkemizde inanç özgürlüklerine yönelik siyasi ve hukuki hamleler, iyileştirmeler, süre giden ihlaller, olaylar ve haberleri yurt içinden daha ısrarlı ve dikkatli bir biçimde yurt dışından takip edilmektedir. Kurucu üyemiz Alevi Düşünce Ocağı (ADO) girişimi ile dünya çapında düzenli gözlem yapan ve kaydeden kurumların inanç özgürlükleri başlığı altında yayınladıkları raporları takip ediyor, bu kurumlarla gerektiğinde irtibat ve iş birliği imkanlarını geliştiriyoruz. ADO ve ADİP projelerine desteklerini esirgemeyen AB Etkiniz programı katkısı ile bu kez “Türkiye 2020 İnanç Özgürlükleri Karnesi” başlığı ile bir yayın hazırladık. ADO Başkanı Doğan Bermek kitapçığın ön sözünde çalışma hakkında şu ifadelerine yer verdi: “Bu çalışmanın iki veya dört yıl aralıkla sürmesini dilemekteyiz. Böylece hiç değilse günümüzden ileriye doğru zaman kırılmalarının önüne geçmek, olayların sadece yurt içinde değil, dünyada yarattığı etki ve gelişmeleri gerçekçi bir biçimde yorumlamak için farklı ülke veya toplulukların Türkiye’yi o günlerde nasıl gördüklerini, olaylardan nasıl etkilendiklerini daha kolayca izleyebilecek bir öncü çalışmayı başlatmış oluyoruz.”
Aşağıda içeriğini verdiğimiz kitapçık Avrupa ve ABD’de yayınlanan raporları kapsamaktadır. Bermek ön sözünde çalışmaya alamadığımız, özellikle Orta Doğu ve Asya ülkelerinin bu alandaki raporlamalarına uzak olduğumuzu belirterek, “Umarız bizden sonra bu çalışmaları sürdürecek kuruluşlar Türkiye’nin dünyadaki konumunu daha geniş bir perspektiften irdeleyen çok daha kapsamlı yayınlar yapacaklardır.” temennisini paylaştı.
İlgili STK’lar ADİP ile irtibat kurarak basılı kitapçığı edinebilirler.
Türkiye 2020 İnanç Özgürlükleri Karnesi / (pdf ve ekitap)
İÇİNDEKİLER
• Avrupa Komisyonu Türkiye 2020 raporu
• Avrupa Parlamentosu 2019-2020 Türkiye raporları
• Avrupa Birliği İnanç Politikaları- Makale
• ABD Dışişleri Bakanlığı Dini Özgürlükler raporu 2020
• ABD Senatosu Uluslararası İnanç Özgürlükleri Komisyonu (USCIRF) 2021 yıllık rapor
• USCIRF Ayasofya’nın statüsündeki değişikliği eleştiriyor- Makale
• Heybeli Ruhban Okulu’nun kapatılmasının 50. Yılı- Söyleşi / USCIRF
• Avrupa Konseyi İnsan Hakları Mahkemesi Uygulama Dairesi Türkiye ülke bilgileri ve kayda değer davalar
• AİHM Basın Bürosu ülke görünümü sayfalarından Türkiye güncellemeleri
• Avrupa AİHM kararları uygulamalarını takip ağı– Türkiye sayfalarından alıntılar
• ABD İnanç Özgürlükleri Enstitüsü (RFI)
• FORIS (Toplumlar ve İnanç Özgürlükleri Projesi) Mayıs 2021 politika belgesi: Nefret söylemi ve kurumsal inanç özgürlükleri kesişimleri üzerine: Mısır, Endonezya, Pakistan ve Türkiye örnekleri
• Alevi kültürel mirasının yönetimsellikleri: Çağdaş Türkiye’de tanınma, gözetim ve “Evcilleştirilmiş Çeşitlilik” üzerine- Makale, Benjamin Weineck
• TASCO (AB Sivil Toplum’a Teknik Destek Kuruluşu) 2020 Sivil Toplum Değerlendirme raporu
• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği “Haklar ve İnançlar” Beyrut Deklarasyonu
• Din veya inanç topluluklarının tüzel kişilikleri hakkında ilkeler- Norveç Helsinki Komitesi
• Dünya Dinleri Parlamentosu: Küresel ortak ahlâka doğru- Makale