Türkiye’de inanç özgürlüğü konusu son dönemde Alevilerin hak talepleriyle gündeme geldi. Kamuoyuna “cem evlerinin elektrik harcamalarının karşılanması” olarak lanse edilen konu hukukun “ibadethane” kabul ettiği cem evlerine tüm ibadet alanlarına tanınan hakların eşit bir şekilde verilmesi için sürdürülen mücadeleyi kapsıyor.
Elektriğe gelen son zamların ardından "ticarethane" statüsünde sayılarak fatura kesilen cemevleri, "Bu faturaları ödemeyeceğiz" açıklaması yaparak, çeşitli suç duyurularında bulundu. Bu gelişmeler üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan cemevlerine “ibadethane” yerine “konut” statüsü verileceği yönünde açıklama yaptı. Alevi kurumları cemevlerinin konut da değil "ibadethane" statüsünde sayılması gerektiğini bir kez daha vurguladı. 21 Şubat Pazartesi günü Kartal Cem Evi’nde gerçekleşen Alevi kurumları ortak basın açıklamasında şu başlıklar yer aldı:
4-6 yaş çocuğuna din dersi vermek, somut düşünme aşamasında olan çocuğun dünyasını soyut kavramlar ile alt üst etmektir ve insan haklarına aykırıdır. Bu tavsiye kararı, 4-6 yaş çocuğunun gelişim düzeyine, evrensel çocuk haklarına uygun olmadığı gibi laikliğe de aykırıdır. Çocuklar kimsenin siyasi malzemesi değildir.
BEDAŞ dava yoluna gitti. Biz bu davalara itiraz ederek hepsini kazandık. Elektrik faturalarını ödemek zorunda değiliz. Bu kararlar kesinleşti. Biz bu kararları ilgili yerlere sunduk. Bunun yaşama geçirilmesi için yasal düzenlemeden başka bir seçeneğimiz yok. Aleviler, bu davaları örnek göstererek faturaları ödememelidir.
Bu ortak açıklamanın ardından 27 Şubat Pazar günü Türkiye çapında (İstanbul, Kayseri, Adana, Muğla, Balıkesir, Samsun, İzmir, Aydın ve Tunceli) Alevi mitingleri düzenlendi. Demokrasi, laiklik, özgürlük, adalet ve eşitlik çağrısı ile gerçekleştirilen mitinglerde zorunlu din derslerinin kaldırılması, son Milli Eğitim Şurası’nda karar altına alınan okul öncesi eğitimde din eğitimi kararının geri çekilmesi istendi.
Ardından Türkiye'deki Alevi kurumlarının birçoğunun çatı kuruluşu durumundaki Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF), Alevi Vakıfları Federasyonu (AVF) ve Alevi Dernekleri Federasyonu (ADFE) "Alevi Federasyonları Hukuk Birimi"nin kurulduğunu açıkladı.
Hukuk biriminin yaptığı ilk toplantıda alınan kararlar şöyle özetlendi:
1-) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 32093/10 sayılı kararı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2013/9711 sayılı kararı, İdari Yargı ve Adli Yargı mercilerinin sair kararları ile “Cemevlerimizin” “İbadethane” olduğu hususu izahtan vareste olduğundan; Alevilerin İbadethaneleri olan “Cemevlerimize” bundan sonra gönderilecek olan elektrik faturalarının bedellerini ödemeyeceğimizin tüm Alevi kurumlarına duyurulmasına,
2-) Cemevlerimize ve bünyesinde cemevi bulunan Alevi kurumlarına karşı “Elektrik Bedeli” ile ilgili olarak “icra takibi” başlatılması halinde; icra takibine ilişkin ödeme emrinin tebliğinden itibaren en geç 7 (yedi) gün içerisinde ilgili icra dosyalarına yazılı olarak itiraz edilmesine, (İlgili itiraz dilekçe örnekleri; Alevi Federasyonları Hukuk Birimi tarafından hazırlanacak olup, Federasyonlarımız tarafından talep eden kurumlarımıza derhal iletilecektir.)
3-) Alevilerin talepleri ile ilgili olarak yasal mevzuatta yapılması gereken düzenlemeler hakkında gerekli çalışmaların yapılmasına, bu çalışmalar sonucu hazırlanacak önerilerin Alevi Federasyonları tarafından ilgili kamu kurumlarına ve siyasi partilere sunulmasına karar verilmiştir.”
Hukuk birimi ilk icraat olarak elektrik faturalarına itiraz için bir ortak form hazırladı ve Türkiye çapında Alevi kurumlarına ulaştırıldı.
Hukuk biriminin kurulması çalışmaları içinde yer alan Alevi Düşünce Ocağı Başkanı Doğan Bermek son dönemde katıldığı programlar ve hazırladığı içerikler ile Alevilerin sorunları, Türkiye’de ve AİHM’nde yürütülen mücadele, çözüm yollarına dair bilgiler aktarmaktadır. Bu içeriklere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Bermek "Alevi Federasyonları Hukuk Birimi" kuruluş toplantısında yaptığı açıklamada hukuk biriminin yürütme kurulunda ilk etapta 11 avukatın olduğunu ancak temas halinde oldukları başka avukatların da bulunduğunu kaydederek, "Daha da genişleyecek. Belki de birkaç ay sonra 150-200 avukatla birlikte bir çalıştay yaparız" dedi.