Orta Asya’dan Balkanlara kadar çok geniş bir bölgede yerel renk ve inançlarla kutlanan Nevruz, her ulusun kendi kültür ve inanç değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı, coşkuyla karşılandığı bir gündür. Nev(yeni) ve ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen ve “Yenigün” anlamını taşıyan Nevruz, birçok halk ve topluluk tarafından günümüzde de kutlanmaya devam ediyor.
Tarihte ilk kez Pers kaynaklarında yazılı olarak rastlanan Nevruz, bulunduğu coğrafyadaki egemen kültürün yüklediği anlama göre milli kültürlerin veya inançların bir sembolü haline gelmiştir.
Kimi topluluklar, Nevruz’u Allah’ın dünyayı yarattığı gün, kimileri Nuh Peygamber’in yere ilk ayak bastığı gün, kimileri ise ilk insanın yaratıldığı gün olarak değerlendirirken, bazı topluluklar ise geceyle gündüzün eşitlendiği bugünü, baharın müjdesi olarak kabul ediyor.
Nevruz Türk kültüründe; Ergenekon’da demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil ederken, İran kültüründe yılın ilk günü olarak kutlanır. Bahailer ise Nevruz’u sadece baharın başlangıcı olarak değil, aynı zamanda tutmuş oldukları 19 günlük orucun bitmesinin de bayramı olarak kutlarlar. Kürtlerde Nevruz; kadınların renkli elbiseler giyerek ışıltılı pullarla süslenmiş başlıklar giydiği ve büyük bir ateşin etrafında oyunlar oynanarak ve ateş üstünden atlayarak kutlanan bir bayram olarak kutlanır.
Alevi- Bektaşi inancında da Nevruz; Hz. Ali’nin doğum günü ve VELÂYET aldığı gün olarak bilinir, aynı zamanda Hz. Ali ve Hz. Fatma’nın evlendikleri gün olarak kabul edilir. Nevruz’da Aleviler “Nevruz Cemleri” düzenler, kurbanlar kesilir ve lokmalar paylaşılır. Aşıklar “NEVRUZÎYE” denilen deyişler okurlar. Azerbaycan’da ise, çeşitli renklere boyanmış yumurtalar paylaşılır, Nevruz törenleri ve eğlenceleri düzenlerler.
Nevruz, ister dini ritüele, isterse din dışı bir ritüele dayansın takvime bağlı bir kültür veya folklor olayı olarak toplumları belli değerler üzerinde birleştirmeyi başarmıştır. Gece ile gündüzün eşitlendiği 21 Mart’ta havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte, karların erimeye, ağaçların çiçeklenmeye, toprağın yeşermeye, göçmen kuşların yuvalarına dönmeye başlaması tüm canlılar için uyanış, diriliş ve yaratılış günü olarak inanç ve kültürlerdeki yerini korumaya devam ediyor. Tüm bu anlayış ve inançla Nevruz Bayramı’mız kutlu olsun.